Тэорыя рашэння вынаходніцкіх задач (ТРВЗ) уяўляе сабой унікальны інструмент для пошуку нетрывіяльных ідэй, развіцця творчага і моцнага мыслення, фарміравання творчай асобы і калектываў, і з'яўляецца доказам таго, што творчасці можна і трэба навучаць.
Мэтай выкарыстання ТРВЗ-тэхналогіі ў дзіцячым садзе з'яўляецца развіццё такіх якасцяў мыслення, як гнуткасць, рухомасць, сістэмнасць, дыялектычнасць, пошукавая актыўнасць, імкненне да навізны, развіццё прамовы і творчага ўяўлення, творчых здольнасцяў дзіцяці, выхаванне творчай асобы праз фарміраванне таленавітага, дыялектычнага мыслення.
ТРВЗ-Тэхналогія актуальная пры вырашэнні наступных задач:
- выхаванне цікавасці да ўласных адкрыццяў;
- ажыццяўленне сістэмнага падыходу пры азнаямленні дзяцей з чалавекам і светам, фарміраванне сістэмнага мыслення;
- прывіццё ўмення ведаць і любіць сябе;
- развіццё творчасці, ўяўлення, дапытлівасці, фантазіі;
- выхаванне ў дзіцяці імкнення да разнастайнай і прадуктыўнай дзейнасці;
- развіццё ў дзяцей здольнасцяў пісьменна дзейнічаць ва ўсіх сферах чалавечай дзейнасці: у сям'і, у грамадстве, ва ўзаемаадносінах з людзьмі, у адносінах з прыродай;
- развіццё пачуцця ўпэўненасці, які базуецца на свядомасці самакаштоўнасці пры разуменні вартасцяў і недахопаў у самім сабе і ў навакольных.
ТРВЗ як універсальны інструментар выкарыстоўваецца на занятках з усіх адукацыйных абласцей. Гэта дазваляе фармаваць адзіную гарманічную, навукова абгрунтаваную мадэль свету ў свядомасці дзіцяці, ажыццяўляць эўрыстычнае навучанне. Ствараецца сітуацыя поспеху, ідзе ўзаемаабмен вынікамі, рашэнне аднаго дзіцяці актывізуе думка іншага, пашырае дыяпазон ўяўлення, стымулюе яго развіццё.
Аптымальнай формай авалодання дзецьмі методыкамі творчасці з'яўляецца сістэма творчых заданняў, якія даюцца дзецям праз гульні, алгарытмы на занятках і на працягу дня, і практычна ўвасабляюцца ў творчай думкі: у малюнках, творах, казках, песнях, загадках, вырабах, рухах.
Заняткі з ужываннем элементаў ТРВЗ ў дзяцей здымаюць пачуццё скаванасці, пераадольваецца сарамлівасць, паступова развіваецца фантазія, логіка мыслення, уяўленне. ТРВЗ дае дзецям магчымасць праяўляць сваю індывідуальнасць, вучыць дзяцей нестандартна думаць.
ТРВЗ развівае такія маральныя якасці, як уменне радавацца поспехам іншых, жаданне дапамагчы, імкненне знайсці выхад з цяжкага становішча.
У сумеснай з дарослымі і самастойнай дзейнасці дзяцей гульні і практыкаванні ТРВЗ-тэхналогіі выкарыстоўваюцца наступным чынам:
1. Выкарыстанне сістэмных гульняў і практыкаванняў інтэлектуальнага характару ў сумесных з дарослым відах дзейнасці, у тым ліку і рэжымных працэсах («Церамок» з прадметамі асабістай гігіены, посуду, пасцельных прыналежнасцяў; «Ты мой кавалачак» з прадметамі адзення падчас апранання на шпацыр; «раней – пазней» на вызначэнне паслядоўнасці рэжымных працэсаў; складанне загадак, параўнанняў, метафар аб тых аб'ектах, якія выкарыстоўваюцца ў рэжымных момантах; гульні з аналізатарамі «даведайся па паху, што сёння на абед», «даведайся навобмацак, што ты сёння апранеш»).
2. Выкарыстанне сістэмных гульняў і практыкаванняў інтэлектуальнага характару ў адукацыйным працэсе ў спецыяльна арганізаваным навучанні (на гульнях-занятках, занятках).
3. Выкарыстанне сістэмных гульняў і практыкаванняў інтэлектуальнага характару ў самастойнай дзейнасці дзяцей.
Асноўнымі напрамкамі маўленчай працы з выкарыстаннем ТРВЗ-тэхналогіі з дашкольнікамі з'яўляюцца:
- навучанне стварэнню вобразных характарыстык аб'ектаў (параўнанняў, загадак, метафар);
- навучанне складанні рыфмаваных тэкстаў;
- навучанне складанні творчых апавяданняў па карціне;
- навучанне складанні тэкстаў казачнага зместу.